Architect in de kijker: de Alzua+
Jérôme de Alzua en Vanessa Barrois richtten in 2002 samen het architectenbureau de Alzua+ op, dat vandaag vestigingen heeft in Rijsel, Nantes en Parijs. De opdrachten van het bureau variëren van openbare en functionele voorzieningen tot gemeenschappelijke woonprojecten en gemengde projecten. de Alzua+ onderscheidt zich door bijzondere projecten, zoals de parkeertoren in Tourcoing die tot kantoorgebouw kan worden omgebouwd of de archieven van het departement Nord, het eerste energiepositieve archiefgebouw in Frankrijk. Het bureau bestaat uit een afdeling stedenbouw en een afdeling werfleiding, met projectmanagers die ervaring hebben met complexe of grootschalige uitdagingen.
“We beschouwen architectenwerk als een bijzonder boeiende praktijk door de vele maatschappelijke uitdagingen waarmee we te maken krijgen en de belangrijke rol die we spelen in de bouw van een stad, als stedenbouwkundige of als architect”, verklaart Jérôme de Alzua.
SWAM, een complex project ingedeeld in functieniveaus
SWAM (genoemd naar de naburige voormalige militaire kazerne Joseph Souham) vormt de ontbrekende schakel tussen het oude Rijsel en de nieuwe wijk Euralille, langs het park Matisse, tegenover het station Lille-Europe. Het bevindt zich op het terrein van een voormalig Spaans bastion uit de 17e eeuw dat een echt no man’s land in het stadscentrum was geworden. Het nieuwe geheel, dat een totale oppervlakte van 12.000 m² bestrijkt, plaatst de vestingmuren van de oude stad opnieuw in de schijnwerpers, met name door een verhoogde stadspromenade van bakstenen die meteen in het oog springt. Het gemengde programma ontworpen door het bureau de Alzua+, is over negen verdiepingen ingedeeld waarvan … drie gelijkvloerse verdiepingen op zeer verschillende hoogtes! Je vindt er een hotel van 112 kamers met een gevel van bronskleurig geanodiseerd aluminium, een restaurant met panoramisch uitzicht, winkels en kantoren. De klemtoon lag op het voetgangersverkeer. Voor de bezoekers versterkt dat het ruimtegevoel en de uitnodigende sfeer waar de ontwerpers en de bouwheer naar op zoek waren.
Jérôme de Alzua beschouwt dit als een complex project, dat zelfs ongezien is in Rijsel: “De grootste moeilijkheid bij het uittekenen van het project was de complexe indeling in functieniveaus. Boven op de historische laag – de vorm van de vestingmuren moest behouden blijven – moesten dus de parking, de logistieke functie, de winkels, de kantoren en de horecavoorzieningen een plek krijgen.”
De keuze voor baksteen
Jérôme de Alzua: “Een architect vindt het heel belangrijk om op een eigentijdse manier met traditionele materialen, zoals bakstenen, te werken. Baksteen is een basismateriaal, maar kan worden gebruikt in een mashrabiyapatroon, als filter, als dubbele wand, als dikte-element, als uitspringend gedeelte, met matte of glanzende tinten. Daardoor verkrijg je ongelooflijke effecten met materialen, die soms zelfs eigentijdser aanvoelen dan de materialen die vandaag worden gebruikt.”
Salomé Keller, als architecte verantwoordelijk voor het project: “Tijdens de uitvoeringsstudies wou het metselaarsbedrijf beschikken over grootformaatbakstenen om meer hechtingsoppervlak te hebben voor de uitwerking van het hellende mashrabiyapatroon van de vestingmuur. Om aan onze verwachtingen te voldoen, ontwikkelde Nelissen de gevelsteen salto met een afmeting van 7 bij 24 cm, een formaat dat vroeger niet bestond. Dankzij die grote bakstenen konden de metselaars veel sneller werken en het eindresultaat is echt prachtig.”